Thư Luân Lưu Gửi Cộng Đoàn Dân Chúa Giáo Phận Xuân Lộc
V/v. Định Hướng Mục Vụ Năm Phụng Vụ 2022-2023
‘Chính Chúa Giêsu tiến lại gần bên mà đi với họ’ (Lc 24: 15)
Kính gửi: Quý Cha, Quý Tu Sĩ, Chủng Sinh và Anh Chị Em thân mến,
Từ Tòa Giám mục là nhà Tổ của Giáo phận, và từ Trung Tâm Hành Hương Đức Mẹ Núi Cúi, cùng với Đức cha Cố Đaminh, Đức cha Cố Giuse và Cha Tổng Đại diện, tôi xin gởi đến anh chị em lời chào thăm chân thành và tâm tình kính trọng quý mến.
Ký ức của các Tông đồ nơi các sách Tin Mừng, kể truyện về Thầy Giêsu, ghi nhớ Thầy thường ở trên đường, thường rao giảng Nước Thiên Chúa giữa thanh thiên bạch nhật và luôn luôn đi cùng với các Tông đồ… ‘Chính Chúa Giêsu tiến lại gần bên mà đi với họ’ (Lc 24: 15). Phong cách ‘hiệp hành’.
Trong diễn từ mừng kỷ niệm 50 năm ngày thiết lập Thượng Hội đồng Giám mục (17.10.2015), Đức Thánh Cha Phanxicô xác tín: ‘Con đường hiệp hành là chính con đường Thiên Chúa mong đợi nơi Giáo hội của thiên niên kỷ thứ ba’. Thực ra, ngay từ khởi đầu sứ vụ, Chúa Giêsu không cứu thế một mình, ‘Chúa lên núi, kêu lại những kẻ Người muốn. Và họ đến với Người. Người đã đặt một nhóm Mười Hai, để họ ở với Người và để Người sai đi rao giảng’ (x. Mc 3:13.14).
Nhóm Mười Hai là mô mẫu ‘hiệp hành’, tiến bước cùng nhau đến tận cùng thế giới và trải dài đến tận cùng thời gian. ‘Nhóm Mười Hai’ đã trải nghiệm sự cần thiết ‘hiệp hành’ với Công đồng đầu tiên tại Giêrusalem bật sáng chiều kích phổ quát của Tin Mừng
(x. CvTđ 15).
Theo dòng thời gian, đã hai mươi mốt Công đồng chung, rất nhiều Công đồng địa phương, Giáo hội không ngừng tiến bước cùng nhau để qua ‘cửa đức Tin’ đón lấy toàn nhân loại. Với Thượng Hội đồng Giám mục XVI, Đức Thánh Cha Phanxicô triển khai tối đa giáo huấn Giáo hội là Dân Thiên Chúa của Công đồng Vaticanô II, khát khao mọi tín hũu nhận thức và sống phong cách hiệp hành.
Vâng nghe Thánh Ý Thiên Chúa qua giáo huấn của Đức Thánh Cha, chúng ta sống:
“Hiệp Hành: Hiệp Thông – Tham gia – Sứ Vụ
Nơi: Giáo Xứ – Gia Đình – Hội Đoàn”
Đức Thánh Cha căn dặn việc nhất thiết phải làm như sợi chỉ đỏ xuyên suốt là hướng về Chúa Thánh Thần. Trước ngày chính thức khai mạc Thượng Hội đồng, 09.10.2021, Đức Thánh Cha đã dành một ngày tĩnh tâm cùng với Văn phòng Tổng Thư ký và 300 tham dự viên về Rôma tham dự ngày khai mạc, Ngài chia sẻ lời tâm huyết:
‘Thượng Hội đồng không phải là một nghị trường hay một cuộc thăm dò ý kiến. Thượng Hội đồng là một biến cố mang tính Giáo hội và Đấng đóng vai chính là Chúa Thánh Thần. Nếu Chúa Thánh Thần không hiện diện, sẽ không có Thượng Hội đồng’.
Ba nguy cơ có thể làm vuột mất ân huệ Chúa Thánh Thần ban cho: Trước tiên, nguy cơ chạy theo hình thức, như người ta ngắm mặt tiền nhà thờ tráng lệ mà chẳng hề bước vào bên trong. Nguy cơ thứ hai, chạy theo lý thuyết trừu tượng sinh ra các phe nhóm và xa rời thực tại cuộc sống các cộng đoàn dân Chúa trên khắp thế giới. Nguy cơ thứ ba, không muốn thay đổi vì tự mãn: dùng giải pháp cũ cho những vấn đề mới làm khập khiễng, sự cứng cỏi khô khẳng là liều thuốc độc giết sinh mệnh thiêng liêng cá nhân và cộng đoàn.
Khuôn vàng thước ngọc được ghi sâu trong tâm não hiệp hành là phong cách ba phương diện, vừa riêng như một tiến trình, lại vừa hòa chung làm thành ‘duyên ân sủng’ trổ sinh hoa trái Thánh Thần: Gặp gỡ – Tâm sự – Phân định (Hiện diện bên nhau – Trao đổi nỗi niềm – Mở lối tương lai…)
Hồi tưởng ba thuật trình tiêu biểu trong sách Tin Mừng: ‘Thanh niên giàu có’ (Mc 10: 17-22), ‘Người phụ nữ Samari’ (Ga 4: 1-42), ‘Hai môn đệ đi Emmau’ (Lc 24: 13-35), chúng ta nhận ra phong cách Chúa Giêsu, Chúa chúng ta hiệp hành:
Với người thanh niên, ‘nhằm lúc Chúa ra đi lên đàng’, Chúa đã dừng lại bên anh. Với phụ nữ Samari, giữa trưa nắng nôi, chừng giờ thứ sáu, dù mỏi mệt vì đàng sá, Chúa Giêsu ‘ngồi phệt xuống bên giếng’, chờ chị. Với hai môn đệ đi Emmau, ‘Chúa Giêsu tiến lại gần bên mà đi với họ’…
Nhịp thứ hai, nghĩa tình, khôn lường những mảnh đời… cái hay cái đẹp, cái tốt cái xấu, cái thực cái hư… tâm hồn người thanh niên từ tấm bé, phụ nữ lênh đênh phận bèo không bến đậu, nỗi niềm tiếc nuối cảm thương: ‘Làm sao các thượng tế và hàng đầu mục của chúng tôi lại đã nộp Ngài, cho Ngài bị án tử hình và người ta đã đóng đinh thập giá Ngài’… Chúa Giêsu linh hoạt thân tình vào tận cõi sâu thẳm hơn cõi thẳm sâu của lòng tôi (Augustinô, intimior intimo meo). Chúa bước vào với đầy lòng tôn trọng, ‘tôn kính’ như thể đã ‘cởi dép’ ra trên mảnh đất tâm hồn người mình gặp gỡ…
Nhịp thứ ba… Trổ sinh hoa trái của Thánh Thần… Phụ nữ Samari tâm sự ‘Tôi biết Đức Mêsia, tức là Đức Kitô… và bỏ vò nước đi vào thành mà nói với người ta: Hãy đến mà xem…’ Hai môn đệ đi Emmau, ‘mắt họ mở ra và họ nhận biết Ngài, và họ nói cùng nhau: Lòng chúng ta lại đã không cháy bừng bừng lúc dọc đàng Ngài ngỏ lời với ta và giải nghĩa Kinh Thánh cho ta đó sao?’. Ngay cả nơi thanh niên giàu có, khuôn mặt ‘sầm sầm xuống, vì lời đó mà bỏ đi buồn rầu…’ vẫn là như ấp ủ trong lòng hạt mầm ‘sự sống đời đời’ anh đang mơ ước ‘làm cơ nghiệp’.
Anh chị em thân mến,
Xin hãy nghe ‘tiếng gọi’ của Giáo phận mời anh chị em đặt khuôn vàng thước ngọc này vào: Giáo xứ – Gia đình – Hội đoàn. Ba thành phần làm nên ‘Giáo hội cơ bản’ với những mối tương quan đặc thù.
Giáo xứ nào cũng có mục tử thi hành tác vụ thánh: Rao giảng Lời, cử hành các nhiệm tích và phục vụ. Mục tử mang ‘mùi chiên’, sống lời nguyện phong chức Linh mục Giáo hội đặt trên đầu và trong lòng từng vị tiến chức:
‘Lạy Cha chí thánh, Cha đã sai đến thế gian Con Cha là Đức Giêsu… Người đã cho các Tông đồ của Người tham gia vào sứ mạng của Người sau khi họ đã được tác thánh trong chân lý. Và cha đã ban thêm cho họ những cộng tác viên để rao giảng và thi hành công cuộc cứu độ khắp cả trần gian’…
Mục tử chỉ đề cao cá nhân, không sống nổi những tương quan hiệp hành… liệu có đi trong Thánh Ý Thiên Chúa và có góp phần vào công cuộc cứu độ không?
Trong ánh sáng Mạc khải, sự sống là thánh thiêng, gia đình là thánh thiêng bền vững, đến nỗi như Giáo hội cầu nguyện qua lời chúc lành dành cho đôi tân hôn, tội Nguyên Tổ và lụt Hồng Thủy cũng không lấy đi được. Kinh Thánh hướng về gia đình với những bức tranh muôn màu muôn vẻ, hòa chung cái đẹp, cái thiện, cái thật lại có những mặt trái. Bạn và Hiền thê bạn, đàn con như những cành ôliu mơn mởn, lao động mang lại thịnh vượng và hạnh phúc, sự êm ái và vòng tay ôm ấp… những thực tại bạo lực sự dữ đau khổ phá vỡ sự hiệp thông sự sống và tình yêu gia đình (x. Niềm Hoan Lạc của Tình Yêu). Tuy nhiên Thánh ân Chúa vẫn bảo toàn gia đình. Niềm hoan lạc của tình yêu được các gia đình cảm nghiệm cũng là niềm hoan lạc của Giáo hội (x. Niềm Hoan Lạc của Tình Yêu, s. 1).
Giáo hội mong muốn gia đình dìu dắt các bé thơ trong tinh thần nguyện cầu, rước lễ, hy sinh và làm tông đồ. Ước gì từ gia đình trổ sinh những tấm lòng nhiệt thành loan báo Tin Mừng như những giáo lý viên – huynh trưởng. Từ một gia đình đã trở thành tổ ấm chan chứa lòng thương xót, sẽ cống hiến những người phục vụ cộng đoàn trong Ban Hành giáo, trong các Hội đoàn tông đồ bác ái.
Ơn Thiên Chúa quan phòng ban cho Giáo hội những linh đạo đáp ứng khát vọng của các tâm hồn. Giáo hội như một ‘vườn hoa’ (Augustinô), các Hội đoàn là những bông hoa đẹp điểm tô và làm nên sức hấp dẫn của Giáo hội. Nhờ Hội đoàn, mỗi cá nhân được học hỏi, được nâng đỡ giữa phong ba cuộc đời, qua những buổi cử hành Phụng vụ Thánh, chia sẻ hoán cải canh tân, rộng lòng nhân ái đùm bọc những phận người đau khổ.
Khuôn vàng thước ngọc được ghi sâu trong tâm não hiệp hành: Gặp gỡ – Tâm sự – Phân định. (Hiện diện bên nhau – Trao đổi nỗi niềm – Mở lối tương lai…) sẽ trổ sinh hoa trái của Thánh Thần mà Giáo hội mong đợi: Hiệp Thông – Tham Gia – Sứ Vụ.
Anh chị em rất thân mến,
Con đường hiệp hành nơi mỗi người dài ngắn tùy theo Chúa ban, cho đến khi nhắm mắt xuôi tay. Tiến bước cùng nhau trong hơi thở Thánh Thần là ánh sáng chân lý vẹn toàn, là Đấng ban những ân huệ thích hợp cho từng thời đại.
Ngày ngày ta đến bên Thập giá đón lấy hơi thở của Đấng ‘gục đầu xuống, Ngài phó thác Thần Khí’ (Ga 19: 30) và vào phòng tiệc thánh để nhận cũng hơi thở của chính Đấng đã chết trên Thập giá, giờ đây đã sống lại: ‘Ngài thổi hơi trên họ và nói với họ: hãy chịu lấy Thánh Thần’ (Ga 20: 22).
Trong nỗ lực cộng tác với ơn Chúa định hướng mục vụ, khi phân định những dấu chỉ thời đại, chúng ta xin ơn khôn ngoan. Trong đức Tin, khi trầm tư trước các thách đố mục vụ, chúng ta xin ơn soi dẫn. Và thấm nhuần tâm não hiệp hành, khi đáp lời trước trăn trở của Chúa Giêsu trên Thập giá ‘Ta khát’ (Ga 19: 28), chúng ta xin ơn quảng đại và can trường.
Một tâm tình chân thành tôi xin gởi đến từng gia đình là lòng biết ơn sâu xa của
Giáo phận về sự hy sinh chắt chiu như những ‘hai xu của bà góa nghèo’ (Lc 21: 1-4), anh chị em lấy của nuôi sống mình mà dâng cho Chúa, góp phần vào công cuộc mở mang Nước Trời.
Cậy trông vào sự chuyển cầu từ mẫu của Đấng Vô Nhiễm đầy ân phúc, Thánh Phụ Giuse bổn mạng Giáo phận và các Thánh Tử Đạo Việt Nam, trước Tôn Nhan Thiên Chúa, chúng ta tiến bước cùng nhau vào năm Phụng vụ mới 2022-2023, cùng nhau ‘Gặp gỡ – Tâm sự – Phân định, theo phong cách Giêsu, cho vụ mùa bội thu các tâm hồn.
Thân mến chào anh chị em!
Xuân Lộc, ngày 25 tháng 11 năm 2022
Gioan Đỗ Văn Ngân
Giám mục Giáo phận Xuân Lộc