Bài 1: HÔN NHÂN CÔNG GIÁO LÀ MỘT BÍ TÍCH

I. HÔN NHÂN TỰ NHIÊN.

II. HÔN NHÂN CÔNG GIÁO.

III. MẪU MỰC HÔN NHÂN CÔNG GIÁO.

LỜI HƯỚNG DẪN.

“Thiên Chúa đã lập và ban những định luật riêng cho đời sống chung thân mật và cho cộng đoàn tình yêu vợ chồng. Đời sống chung này được gầy dựng do giao ước Hôn nhân, tức là do sự ưng thuận cá nhân không thể rút lại. Như thế, bởi một hành vi nhân linh, trong đó, hai vợ chồng tự hiến cho nhau và đón nhận nhau, nhờ sự an bài của Thiên Chúa, phát sinh một định chế vững chắc có giá trị cả trước mặt xã hội nữa” (MV. 48).

I. HÔN NHÂN TỰ NHIÊN.

+ Hôn nhân tự nhiên là một giao ước ký kết giữa một người nam và một người nữ (x. Mt 19,4), với đầy đủ tự do và ý thức trách nhiệm, để sống yêu thương nâng đỡ nhau trong tình vợ chồng, sinh sản và giáo dục con cái trong nhiệm vụ làm cha mẹ.

+ Xét như thế, giao ước Hôn nhân (Hôn ước) :

± Là loại giao ước đặc biệt : Nhằm tới chính ngôi vị của hai bên lập ước ; có mục đích yêu thương nhau trọn đời và làm tăng số loài người trên mặt đất.

± Là loại giao ước bình đẳng, song phương và độc hữu của đôi bạn nam nữ.

± Những đặc tính cốt yếu và mục đích của Hôn ước là do Thiên Chúa ấn định, chứ không do ý muốn của hai người lập ước (x. Mt 19,4-6).

II. HÔN NHÂN CÔNG GIÁO LÀ MỘT BÍ TÍCH.

1. Bí tích (dấu tích bí nhiệm) : là những dấu hiệu hữu hình được Chúa Kitô dùng để ban ân sủng cho loài người :

– Là dấu chỉ hữu hình : Mỗi Bí tích đều có một dấu hiệu bên ngoài (thường gồm chất thể, cử chỉ và lời đọc). Nhờ đó, việc Thiên Chúa ban ơn được ta cảm nhận rõ ràng hơn, do chính giác quan của mình. Nói cách khác, nhờ những dấu hiệu bên ngoài, Bí tích bày tỏ cho ta ơn của Chúa.

Ví dụ : Việc đổ nước trên đầu, cho ta dễ thấy Chúa thanh tẩy ta; việc xức dầu bệnh nhân cho ta dễ thấy Chúa thêm sức cho ta.

– Ban ơn sủng : Các Bí tích không những diễn tả ân sủng nhờ các dấu hiệu, mà còn thực sự làm phát sinh ân sủng. Nói cách khác : Khi Hội thánh cử hành Bí tích, thì Chúa Giêsu hành động để ban ơn cứu chuộc cho ta.

Ví dụ : Bí tích Rửa tội thực sự biến đổi ta nên con cái Chúa. Bí tích Xức dầu Bệnh nhân thực sự ban cho người lãnh nhận ơn an ủi và ơn sức mạnh.

2. Hôn nhân Công giáo là một Bí tích :

a) Khi hai người ngoài Công giáo kết hôn, họ thực sự thành vợ chồng theo luật tự nhiên. Hôn phối của họ có giá trị trước mặt Thiên Chúa.

Thiên Chúa ban cho họ những ơn tự nhiên để họ chu toàn trách nhiệm làm vợ làm chồng, làm cha làm mẹ; nhưng không phải là Bí tích.

Còn nơi người Công giáo, không những Thiên Chúa ban cho họ những ơn tự nhiên, mà còn ban ơn siêu nhiên để họ chu toàn trách nhiệm vợ chồng, cha mẹ trong tư cách họ là con cái Chúa, đáng lãnh nhận phần thưởng sau này. Tuy nhiên, đối với người Công giáo, việc kết hôn chỉ có giá trị trước mặt Thiên Chúa trong điều kiện này là : Họ kết hôn theo luật Hội thánh. Lúc ấy họ cử hành Bí tích Hôn nhân. Nếu không như thế, đời sống chung của họ là một chung chạ tội lỗi (ngay cả khi được dân luật nhìn nhận).

b) Vậy Bí tích Hôn nhân ban cho đôi bạn những ơn gì ?

Thưa : Ban cho đôi bạn những ơn cần thiết trong đời sống Hôn nhân và Gia đình :

+ Tăng thêm ơn thánh hóa, làm cho sức sống siêu nhiên nơi họ dồi dào hơn.

+ Ban nhiều hiện sủng, để họ được trợ giúp khi thi hành công việc bổn phận hằng ngày.

Nhờ dòng suối ân sủng ấy, đôi bạn được nâng đỡ trong nỗ lực thánh hóa bản thân, trong trách vụ làm vợ chồng, làm cha mẹ. Công đồng Vaticanô II nói : “Vợ chồng Kitô hữu được củng cố và như được thánh hiến bằng một Bí tích để chu toàn xứng đáng các bổn phận trong bậc sống của họ. Nhờ sức mạnh của Bí tích này, họ được thấm nhuần Đức Tin, Đức Cậy, Đức Mến và ngày càng tiến gần hơn tới sự trọn lành riêng biệt của họ và thánh hóa lẫn nhau ; và bởi đó, họ cùng nhau tôn vinh Thiên Chúa” (MV.48b ; xem thêm Cl 3,12-17).

III. MẪU MỰC CỦA HÔN NHÂN CÔNG GIÁO.

Mẫu mực của Hôn nhân Công giáo là sự kết hợp mầu nhiệm giữa Chúa Kitô và Hội thánh :

1. Xưa kia Thiên Chúa đã ký kết với Israel một giao ước tại núi Sinai. Theo giao ước này : Thiên Chúa nhận Israel làm dân riêng, còn Israel nhận Thiên Chúa là Chúa và phụng thờ Người hết tình (x. Xh 19-20). Đó là giao ước cũ.

2. Vào “thời sau hết”, Chúa Kitô lập Hội thánh: Người ký kết với Hội thánh một giao ước trong Máu Người (x. Mt 26,26-29). Đó là giao ước mới. Theo giao ước này, Chúa Giêsu mãi mãi yêu thương và hiến thân cho Hội thánh, còn Hội thánh cũng mãi mãi yêu mến và hiến thân cho Chúa Kitô như vậy.

3. Những lời giảng dạy, các hành động của Chúa Cứu thế đều biểu lộ tình yêu cao cả của Người đối với Hội thánh :

a) Biểu lộ tình yêu kết hợp :“Như Cha đã yêu Thầy, Thầy cũng yêu các con. Hãy ở lại trong tình yêu của Thầy” (Ga 15,9). Chính tình yêu kết hợp này là điều kiện để sống còn (“ngành nào lìa cây sẽ khô héo liền”), để sinh sản (“ngành nào kết hợp cùng cây, sẽ sinh nhiều hoa trái”).

b) Biểu lộ tình yêu hiến thân :“Máu Giao ước mới, giao ước vĩnh cửu sẽ đổ ra cho các con và mọi người được tha tội” (Mt 26,28). Chúa Kitô hy sinh mạng sống mình cho Hội thánh được sống và đó là tột đỉnh của tình yêu :“Không có tình yêu nào mạnh hơn là thí mạng vì bạn hữu” (Ga 15,13).

c) Biểu lộ lời cam kết trung thành với Hội thánh suốt đời: “Thầy sẽ ở với các con mọi ngày cho đến tận thế” (Mt 28,20). Hội thánh, nếu không có Chúa Kitô, không thể tồn tại vì thiếu sự sống thần linh và sẽ chỉ còn là một tổ chức trần gian mà thôi. Và Chúa Giêsu, nếu không có Hội thánh, cũng không thể tiếp tục sinh sản con cái cho đến tận thế được.

Do sự cần thiết song phương này, Chúa Giêsu không thể rời bỏ Hội thánh; Hội thánh cũng không thể tách khỏi Chúa Kitô.

Và đó chính là mẫu mực của Hôn nhân Công giáo.

4. Trong Hôn nhân Công giáo, đôi bạn phải noi gương Chúa Kitô và Hội thánh: Biết yêu thương kết hiệp với nhau cho đến chết, sẵn sàng tha thứ những khuyết điểm, bất trung, biết hy sinh cho lợi ích của nhau và của con cái, để giúp nhau thăng tiến về mọi phương diện. Có như thế, họ mới đạt được mục đích Hôn nhân là trọn đời yêu thương nhau, sinh sản và giáo dục con cái.

BÀI HỌC

01. H. Hôn nhân là gì ?

T. Hôn nhân là một giao ước giữa một người nam và một người nữ, có mục đích yêu thương nâng đỡ nhau trong tình vợ chồng, sinh sản và giáo dục con cái.

02. H. Hôn nhân Công giáo là gì ?

T. Hôn nhân Công giáo là Hôn nhân được Chúa Giêsu nâng lên hàng Bí tích.

03.H. Bí tích Hôn nhân ban cho đôi bạn những ơn nào?

T. Bí tích Hôn nhân thánh hóa tình yêu vợ chồng và ban nhiều ơn đặc biệt giúp họ chu toàn nghĩa vụ đối với bạn mình và đối với con cái.

04.H. Mẫu mực của Hôn nhân Công giáo là gì ?

T. Mẫu mực của Hôn nhân Công giáo là tình yêu giữa Chúa Kitô và Hội thánh.

05. H. Tình yêu giữa Chúa Kitô và Hội thánh có những đặc
điểm nào ?

T. Tình yêu giữa Chúa Kitô và Hội thánh có những đặc điểm này :

+ Sự kết hiệp phong phú giữa Chúa Kitô và Hội thánh.

+ Sự hiến thân trọn vẹn của Chúa Kitô cho Hội thánh.

+ Sự trung tín tuyệt đối của Chúa Kitô đối với Hội thánh.